KURBAN NEDEN KESİLİR?

KURBAN NEDEN KESİLİR?

:KURBAN KESMEK:   

Kurban kesmek bir gelenekmidir? Yoksa ilahi bir emirmidir?    

KURBAN:  Allahü tealanın rızasını kazanmaya vesile olan şey;eti fakirlere dağıtılmak gaye ve niyetiyle farz,vacip,sünnet olarak kesilen  kurbanlık hayvan.     

Arapça’da gerek maddi gerekse manevi her türlü yakınlığı ve yakın olmayı kuşatacak bir anlam yelpazesine sahip olan “ Kurban” kelimesi fıkıhta “belli vakitte belirli cinsten hayvanların şer’an belirlenmiş usulde Allah için kesilmesi”demektir.
   
HÜKMÜ: Dinen aranan şartları taşıyan bir Müslüman’ın kurban kesmesi Hanefimezhebine göre vacip,diğer mezheblere göre ise müekked sünnettir. (Peygamberimizin hiç terk etmediği ibadet) Resûl-i Ekrem Efendimiz“ Ey insanlar,her sene her ev halkına kurban kesmek vaciptir.” hadis-i şerifle,hali vakti yerinde olanların kurban kesmelerini emretmiştir. 


“Kim(mal)genişliği bulurda kurban kesmezse bizim mescidimize yaklaşmasın”                  
(HADİS-İ ŞERİF-Et-Terğib ve’t-Terhib,c.2,s.155) 

SÂFFÂT SURESİ 99-110.AYETLER: “(İbrahim) dedi ki: “Ben Rabb’ime gideceğim.O beni doğru yola iletecek. Rabb’im bana iyilerden(bir çocuk)lutfet !”Ona halim bir erkek çocuk müjdeledik. (Çocuk) onun yanında koşma çağına erişince (İbrahim ona): “Yavrum dedi,ben uykuda görüyorum ki ben seni kesiyorum;(düşün) bak,ne dersin?”  (Çocuk): “Babacığım sana emredileni yap,inşallah beni  sabredenlerden bulacaksın” dedi. İkiside böylece (Allah’ın emrine)teslim olup(İbrahim,kurban etmek için)çocuğu alnı üzerine yıkınca,biz ona “İbrahim !” diye seslendik. “Sen rüyayı doğruladın,işte biz güzel davrananlarıböyle mükâfatlandırırız” Gerçekten bu,apaçık bir sınav idi. Ve fidye olarak onabüyük bir kurbanlık verdik. Sonra gelenler arasında ona (iyi bir ün) bıraktık. (İleride gelecek nesiller): “İbrahim’e selam olsun!”(diyeceklerdi) İşte biz güzel davrananları böyle mükâfatlandırırız.       


Allah Resulü buyurduki: “Ademoğlu,Kurban bayramı günü kurban kesmekten fazla  Allah katında sevimli bir amel işlememiştir. Zira o kestiği kurban, kıyamet gününde,boynuzları,kılları,tırnakları ile gelecektir. Kurbandan akan kanın damlası yere düşmeden Allah katında kabul olunur. Artık gönülleriniz kurban kesmeniz sebebiyle hoş olsun”                 
(HADİS-İ ŞERİF- TİRMİZİ)     


“Manda(sığır), yedi(kişi)ye kurban edilmekte yeterlidir”                       
(HADİS-İ ŞERİF. DEYLEMİ) 


MÂİDE SURESİ  27.AYET:  “Onlara  Adem’in iki oğlunun haberini gerçek bir kıssa(kıssa:ibret alınacak olay) olarak oku: Hani her biri birer kurban sunmuşlardı. (Kurban)birinden kabul edilmiş,ötekinden edilmemişti.(Kurbanı kabul edilmeyen,kabul edilene): “Seni öldüreceğim” demişti.(O da); “Allah,sadece (azabından)korunanlardan kabul eder” dedi.   


HAC SURESİ 28.AYET: “(Gelsinler)ki kendileri için bir takım faydalara tanık olsunlar ve (Allah’ın)kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine belli günlerde (onlar kurban ederken) Allah’ın adını ansınlar. Onlardan yiyin.Sıkıntı içinde bulunan fakire de yedirin”   


HAC SURESİ 34.AYET: “Biz,her ümmet için bir kurban ibadeti koyduk ki Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanların üzerine O’nun adını ansınlar. İlahınız bir tek ilahıdır.Yalnız O’na teslim olun. 
(Ey Muhammed) o alçak gönüllü saygılı,samimi insanlara müjdele”   

KEVSER SURESİ 2.AYET: “Rabbin için namaz kıl ve kurban kes”   

HAC SURESİ 36.AYET:  “Ve kurbanlık hayvanlara gelince,onları,sizin için Allah’ın işaretleri olarak belirledik. Onlarda sizin için iyilik vardır. Sıra halindeyken (kesilmeden hemen önce)üzerlerine Allah’ın adını anın. Sonra yanları üzerine düşünce(kesildikten sonra)onlardan yiyin,ihtiyacını gizleyene de  gizlemeyenede yedirin.İşte biz onları size boyun eğdirdik.Umulur ki şükredersiniz?”   

HAC SURESİ 37.AYET:  “Bunların ne etleri,ne de kanları Allah’a ulaşır;ama O’na yalnız sizin takvânız(gerçek kulluk,ihlas)ulaşır. O,bunları böylece size boyun eğdirmiştir.Ve iyilik yapanları müjdele!”     

Hz.Câbir(ra)anlatıyor: “Resulullah(sav) kurban gününde alacalı,boynuzlu ve iğdiş (hadım edilmiş) iki koç kesti. Koçları kesmek üzere yatırıp kıbleye yönelince şu ayet-i kerimeleri okudu: “Şüphesiz ki ben,bir muvahhid(Allah’ı bir tanıyan)olarak yüzümü,gökleri ve yeri yaratmış olan Allah’a yönelttim.Ben müşriklerden değilim’(En’am,79) ve ‘Şüphesiz benim namazım da,ibadetim de,hayatım da ölümüm de hiçbir ortağı olmayan alemlerin Rabbi Allah’ındır.Ben böylece emrolundum. Ben (bu ümmette)Müslüman olanların ilkiyim’(En’am 162) Bu ayetleri okuduktan sonra ) ‘Ey Rabb’im,bu kurban bizden sanadır,senin rızan için kesiyoruz.Ey Rabb’im,Muhammed ve ümmetimden bunu kabul buyur. Bismillahi Allahü ekber’ dedi ve koçu kesti” (Peygamber Efendimiz kurbanlardan birini ümmetinden kurban kesemeyenler adına,diğerini de kendisi ve ailesi adına keserdi)                                    (HADİS-İ ŞERİF) 


KURBAN İLE İLGİLİ DİĞER AYETLER: Bakara S. 196.Ayet- Âli İmran S.183.Ayet-Maide S. 2.95.97. Ayetler.   


YÜKÜMLÜLÜK ŞARTLARI: 

Bir kimsenin kurban kesmekle yükümlü,mükellef sayılması için aranan şartlara “kurbanın vücub şartları” denilir.Bu şartlar 4 tanedir.  

1) Müslüman olmak. 
2) Akıl-baliğ olmak. 
3) Mukim(yolcu olmayan)bulunmak. 
4) Zengin olmak.   


KURBAN EDİLEBİLEN HAYVANLAR:

Dinen kurban olarak kesilebilen hayvan türleri,topluca “En’am” adıyla anılan ehli hayvanlar,yani;koyun,keçi,sığır,manda ve devedir.Dolayısıyla ancak bu hayvanlar veya türdeşleri kurban olarak kesilebilir. Tavuk,horoz,kaz,ördek,deve kuşu,ceylan…gibi hayvanlar kurban olarak kesilemez.   

KAYNAKLAR: 1) Kur’an-ı  Kerim Meali 2) Mübarek Ziyaret Yerleri(Seyfettin Yazıcı)3)Temel Dini Bilgiler(Seyfettin Yazıcı) 4) Kütüb-i Sitte,Hadis Ansiklobedisi(Haz:Prof.Dr.İbrahim Canan) 5) Diyanet İslam Ansiklobedisi (“kurban”maddesi) 6)İlmihal(Diyanet Vakfı Yayınları)